YAŞLILARDA İLACA DİKKAT

Türkiye'de yaşlı nüfusun yüzde 89'unda kronik bir rahatsızlık olduğu, çoklu ilaç kullanımı nedeniyle ilaçların yan etkilerinin yaşlı bireylerin yaşam kalitesini azalttığı belirtildi. Yaşlı bireylerin yaklaşık yüzde 32'sinin iki, yüzde 23'ünün üç, yüzde 14'ünün dört ve üzerinde uzun süreli ilaç kullandığı kaydedilerek, bu durumun tedavi sırasında en az bir ilacın yersiz alındığı anlamı taşıdığı vurgulandı. 

İzmir Ekonomi Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Huriye Vural, yaşlıların metabolizmadaki değişiklikler nedeniyle ilaç yan etkisinin görülme riskini arttırdığını ifade ederek, "İlaç yan etki görülme riskinin artması; yaşlının yaşam kalitesinin azalmasına, hastalık ve ölüm oranı riskinin artmasına neden olabilmektedir" dedi. 

‘Çok değil, akılcı ilaç alın’

Yaşlıların farklı doktorlara giderek çok sayıda reçete yazdırmaları, daha fazla ilaç yazılma beklentilerinin yüksek olduğuna dikkat çeken Vural, "Bireylerin çok sayıda reçetesiz ilaçları kolaylıkla alabilmeleri, başka kişilerden ilaç almaları ve kullanmaları, çoklu ilaç kullanma eğilimlerini arttıran davranışlardır. Ayrıca, son altı ay içinde hastaneye yatarak tedavi olmak, depresyon ve düşük eğitim düzeyi de yaşlı bireyin çoklu ilaç kullanma eğilimini arttırmaktadır. Yaşlılar bazı durumlarda çoklu ilaç kullanmak zorunda kalabilirler. Bu durumda önemli olan yaşlının kullandığı ilaçların toplam sayısı değil, ilaçların akılcı bir şekilde kullanılmasıdır" diye konuştu. 

İlaç nasıl kullanılmalı?

Akılcı ilaç kullanımının yaşlı bireyin hayat kalitesini ve yaşam süresini arttırdığına dikkat çeken Vural, ilaçların yalnızca hekimin gerekli görmesi durumunda reçeteli olarak kullanılması gerektiğini vurguladı. Vural, ilaçların doğru amaçla zamanlı ve belirlenen miktarda alınmasına önem verilmesini isteyerek, şu bilgileri aktardı:

"Duyumlarına ya da istediklerine göre ilaç kullanmamalılar. Yakınmaları geçse bile kullandıkları ilaçları kesmemeliler. Doktora giderken kullandıkları ilaçları ve önceki tedavi bilgilerini yanlarında götürmeliler. Sigara, alkol ve kafeinli içecek ve bitkisel ürünler kullanıyorlarsa doktora mutlaka söylemeliler. Doktorun bilgisi olmadan başka ilaç veya tedavi seçeneklerine başvurmamalılar. İlaçlarını başkalarına tavsiye etmemeli ve başka kişilerden ilaç almamalılar. Tedaviye başladıktan sonra meydana gelen yakınmalarının ilaca bağlı olabileceğini unutmamalılar. Kullandıkları ilaçlar konusunda yakınlarına bilgi vermeliler. Çoklu ilaç kullanacaklarsa ilaçları alma zamanını, aç ya da tok kullanıp kullanmayacaklarını öğrenmeli ve buna ilişkin tavsiyelere uymalılar. İlaçlar uygun koşullarda saklanmalıdır. İlaçları stoklamamalı, ambalajı açık, kesilmiş, delinmiş ve zarar görmüş olabileceğinden kuşkulandıkları ilaçlar kullanılmamalıdır."